سرطان آندومتر رحم شایعترین سرطان رحم در زنان است که با رشد سرطانی پوشش داخلی رحم که آندومتر نام دارد؛ آغاز می‌شود. به گفته موسسه ملی سرطان آمریکا، این بیماری حدود 6 درصد از انواع سرطان در زنان آمریکایی را تشکیل می‏دهد.

در این مقاله فیتولند شما را با علل، علائم ظاهری سرطان رحم و راه‌های درمان  سرطان رحم آشنا می‌کند. با ما همراه باشید.

علائم سرطان آندومتر رحم

همان‌طور که گفته شد این بیماری شایعترین سرطان رحم در زنان است. علائم سرطان رحم می‌تواند مشابه سایر بیماری‌های زنان نیز باشد. بنابراین مراجعه به پزشک در صورت بروز اولین علائم ضروری است.

خونریزی غیرطبیعی، از اصلی‌ترین نشانه‌های سرطان رحم است. این در صورتی است که این عارضه گاهی به عنوان بخشی طبیعی از روند یائسگی، برای برخی بانوان اتفاق می‏افتد. با این حال در صورتی‌که با خونریزی غیر طبیعی مواجه شدید؛ به عنوان یک اقدام احتیاطی به پزشک خود مراجعه کنید.

خونریزی غیر طبیعی شامل موارد زیر است:

• خونریزی واضح در دوران یائسگی
• خونریزی در بین دوره‏های پریودی یا داشتن دوره‏های پریودی طولانی‏تر از حد معمول.
• سن بالای 40 سال: هرگونه خونریزی شدید، خونریزی طولانی مدت، یا خونریزی‏های مکرر در این سنین می‌تواند از نشانه‌های سرطان آندومتر باشد.

علل سرطان آندومتر رحم

تاکنون علت دقیق سرطان آندومتر ناشناخته مانده است. اما برخی از متخصصین معتقدند؛ سطح بالای هورمون استروژن ممکن است باعث بروز این بیماری شود. پروژسترون و استروژن هورمون‏های جنسی زنانه هستند که در تخمدان تولید می‏شوند. هنگامی که تعادل این دو هورمون از بین برود؛ ممکن است در آندومتر تغییراتی ایجاد شود.

تحقیقات نشان داده است که افزایش استروژن بدون افزایش پروژسترون سبب افزایش ضخامت آندومتر شده و در نتیجه احتمال ابتلا به سرطان افزایش می‏یابد. آن‌چه که دانشمندان با اطمینان می‏دانند این است که؛ سرطان زمانی آغاز می‏شود که؛ یک جهش ژنتیکی در سلول‏های طبیعی آندومتر رخ می‌دهد و آن‌ها به سلولی غیر طبیعی تبدیل می‌شوند.

سلول‌های سرطانی به سرعت تکثیر یافته و یک تودۀ توموری را به وجود می‏آورند. در موارد پیشرفته، سلول‏های سرطانی متاستاز ( گسترش سلول‌های سرطانی از یک قسمت به قسمت دیگر) کرده و در سایر قسمت‏های بدن نیز گسترش پیدا می‌کنند.

کدام افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان آندومتر رحم هستند؟

مانند تمامی بیماری‌ها، احتمال ابتلا به سرطان آندومتر رحم می‌تواند در برخی شرایط و همین‌طور در بعضی افراد افزایش پیدا کند. اما مهم‌ترین عامل ایجاد سرطان آندومتر به عنوان شایعترین سرطان رحم در زنان، سن و یائسگی است. در واقع اغلب موارد سرطان آندومتر، در خانم‏هایی با رِنج سنی 60 تا 70 سال رخ می‏دهد.

همچنین برخی عوامل دیگر نیز، خطر ابتلا به سرطان آندومتر رحم را در این سنین افزایش می‌دهند. این عوامل عبارتند از:

1. هورمون درمانی با استروژن
2. یائسگی دیررس: اگر یائسگی در سن بالاتر یا بعد از سن مشخص یائسگی، اتفاق بیفتد؛ بدن در این شرایط به مدت طولانی‏تری در معرض استروژن قرار می‏گیرد. همین عامل احتمال ابتلا به سرطان آندومتر رحم را افزایش می‌دهد.
3. قرار گرفتن در معرض استروژن: اگر نخستین دوره‏ی قاعدگی پیش از سن 12 سالگی اتفاق بیفتد، به علت افزایش میزان دوره تماس بدن با استروژن در طول زندگی، خطر ابتلا به سرطان آندومتر رحم افزایش می‏یابد. همچنین ناباروری و یا حامله نشدن نیز افزایش استروژن و خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
4. تغییرات هورمونی: شرایط خاص و یا برخی بیماری‏ها منجر به تغییراتی می‏شوند که بر تعادل میان استروژن و پروژسترون در بدن تاثیر می‏گذارد. این تغییرات می‏توانند منجر به ضخیم شدن دیواره رحم شده و خطر ابتلا به اختلالات سلولی و سرطانی را افزایش دهند. از جمله عوامل خطر هورمونی عبارتند از :

• ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
• تومورهای خوش خیم در آندومتر
• هورمون درمانی با تاموکسیفن ( تاموکسیفن از داروهای هورمونی است که برای درمان نازایی و سرطان پستان مصرف می‏شود.)
• تومورهای تخمدانی که استروژن آزاد می‏کنند.

5. چاقی و اضافه وزن: در بانوان چاق یا دارای اضافه وزن، خطر ابتلا به سرطان آندومتر رحم 4-2 برابر بیشتر از سایرین می‌باشد. به عقیده کارشناسان دلیل این امر این است که بافت‏‏های چربی، سطح بالایی از استروژن تولید می‏کنند.
6. دیابت و فشار خون بالا: احتمال ابتلا به سرطان آندومتر رحم در بانوان مبتلا به دیابت و یا فشار خون بالا، بیشتر از سایرین است. تحقیقات منتشر شده توسط انجمن قلب آمریکا و انجمن سرطان آمریکا نشان داده است که؛ هر دو این شرایط، به طور مستقل می‏توانند باعث ایجاد سرطان آندومتر در زنان شوند.

 چگونگی تشخیص شایعترین سرطان رحم در زنان

ممکن است پزشک متخصص به منظور تشخیص سرطان آندومتر رحم و بررسی سلامت کلی بدن، آزمایش ادرار، آزمایش خون و یا معاینه بدنی تجویز کند. سایر آزمایش‏ها که ممکن است توسط متخصص انجام شود؛ عبارتند از:

• معاینه لگنی : پزشک رحم، واژن، راست روده و مثانه را برای آگاهی از ناهنجاری‏هایی مانند توده‏ها بررسی می‌کند.
• تست پاپ اسمیر : این تست به منظور بررسی سلول‏های غیر طبیعی از گردنه رحم و قسمت فوقانی واژن انجام می‌شود. جهت آشنایی بیشتر توصیه می‌شود مقاله « تست سرطان دهانه رحم یا تست پاپ اسمیر چیست؟» را مطالعه کنید.
• سونوگرافی ترانس واژینال : در این آزمایش با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا یک تصویر کلی از رحم ایجاد می‌شود.
• بیوپسی : در این روش پزشک برای تشخیص این بیماری، از بافت آندومتر توسط جراحی نمونه برداری کرده و قسمتی از بافت را برمی‏دارد.

مراحل سرطان آندومتر :

بعد از تشخیص سرطان آندومتر رحم، گام بعدی مطلع شدن از میزان پیشرفت این بیماری ناگوار است. تست‏هایی که معمولا برای تشخیص سرطان آندومتر رحم انجام می‏شود؛ عبارتند از: آزمایش خون، اشعه ایکس سینه، سی‌تی‌اسکن کامپیوتری (اسکن توموگرافی کامپیوتری).

سی‌تی‌اسکن نمایش یک مقطع عرضی از بدن شما می‌باشد که به وسیله چندین اشعه ایکس گرفته شده است. در بعضی موارد، تا زمانی که عمل جراحی توسط پزشک انجام نشود؛ امکان تشخیص مراحل بیماری وجود ندارد.

مراحل پیشرفت سرطان اندومتر عبارتند از :

مرحله‏ اول: فقط رحم درگیر شده است.

مرحله دوم: داخل رحم و گردنه رحم درگیر شده است.

مرحله سوم: بیماری به خارج از رحم و احتمالا به گره‏های لنفاوی لگنی نیز گسترش یافته است. اما هنوز مثانه یا راست‌روده را درگیر نکرده است.

مرحله چهارم: بیماری به خارج از ناحیه لگن گسترش یافته و ممکن است به مقعد، مثانه و سایر قسمت‏های بدن نیز رسیده باشد.

روش‌های درمان سرطان آندومتر رحم

درمان شایعترین سرطان رحم در زنان، با چندین شیوه گوناگون امکان‌پذیر است. اما ‏انتخاب روش درمانی مناسب به میزان پیشرفت بیماری، سلامت کلی بدن و ترجیحات شخصی بیمار بستگی دارد. این شیوه‌ها عبارتند از:

عمل جراحی :

اکثر بانوان مبتلا به سرطان آندومتر رحم، کاندید هیسترکتومی هستند. هیسترکومی به معنای برداشتن کامل کل رحم است. از دیگر روش‌های رایج سالپینگو- فورکتومی است که شامل تخلیه تخمدان‏ها و لوله‏های فالوپ می‏باشد.

از طرف دیگر جراحی این امکان را به پزشک می‏دهد تا رحم را بررسی کرده و به طور دقیق از میزان گسترش بیماری مطلع شود.

پرتو درمانی :

در این نوع درمان از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول‏های سرطانی استفاده می‌شود. پرتودرمانی دو نوع دارد. نوع اول اشعه ماوراي بنفش خارجی نامیده می‏شود و در آن اشعه‌ها توسط یک دستگاه خارج از بدن به تومور تابانده می‌شوند.

نوع دوم براکی‌تراپی یا نزدیک‌درمانی نامیده می‏شود و شامل قرار دادن مواد رادیواکتیو در داخل واژن یا رحم است. اشعۀ مورد استفاده در براکی‌تراپی فقط در فاصله‏های کوتاه کار می‏کند. این امر به پزشک این امکان را می‌دهد که مقدار زیادتری اشعه به بدن بیمار منتقل کرده و بافت‏های سالم کمتر در معرض این اشعه‌ها قرارگیرند.

براکی‌تراپی در مراحل اولیۀ بیماری پس از جراحی استفاده می‏شود و در مراحل بعدی پس از جراحی در صورتی که احتمال پیشرفت بیماری زیاد باشد؛ با شیمی‌درمانی ترکیب می‏شود. اگر بیمار به هر علتی قادر به عمل جراحی نباشد؛ پرتودرمانی به همراه شیمی‌درمانی ممکن است یک گزینه مناسب برای درمان سرطان آندومتر رحم باشد.

شیمی‌درمانی :

داروهای شیمی‌درمانی حاوی مواد شیمیایی‌ هستند که سلول‏های سرطانی را از بین می‏برند. این مواد شیمیایی می‏توانند به صورت قرص و یا با تزریق وریدی به بدن برسند. در برخی از برنامه‏های درمانی از یک دارو و در برخی دیگر دو یا چند دارو مورد استفاده قرار می‌گیرد. شیمی‌درمانی می‏تواند به تنهایی و یا به همراه پرتودرمانی برای درمان سرطان رحم استفاده شود.

هورمون‌درمانی :

در این نوع درمان از داروها برای تغییر سطح هورمون‏های بدن استفاده می‌شود. ممکن است پزشک در صورت پیشرفت مراحل بیماری، هورمون درمانی را توصیه کند. برخی از داروها سطح هورمون پروژسترون را افزایش می‏دهند که این امر باعث جلوگیری از رشد سریع سلول‏های سرطانی می‌شود. سایر داروها سطح هورمون استروژن را کاهش می‏دهند تا رشد سلول‏های سرطانی کاهش پیدا کند.

به طور معمول در درمان سرطان آندومتر رحم به عنوان شایعترین سرطان رحم در زنان، از هورمون‌درمانی استفاده نمی‌شود؛ زیرا سایر درمان‌ها موثرتر هستند.

چگونه می ‏توان خطر ابتلا به سرطان آندومتر را کاهش داد؟

آزمایش ‏های لگنی و پاپ اسمیر

انجام آزمایش‌های منظم لگنی و پاپ اسمیر زیر نظر پزشک متخصص بهترین شیوه پیشگیری است. این آزمایشات به ویژه در مواردی که فرد تحت درمان با شیوه‌های قرار دارد؛ می‏تواند به پزشک در یافتن علائم احتمالی اختلال‌ها کمک کند.

در صورت داشتن فاکتورهای خطر سرطان آندومتر رحم، معاینه شدن توسط پزشک ضروری است. در این صورت ممکن است پزشک معاینات لگنی و پاپ اسمیر را لازم بداند.

مصرف قرص‏های ضد بارداری

مصرف قرص‏های ضد بارداری برای حداقل یک‌سال ممکن است؛ خطر ابتلا به سرطان آندومتر رحم را کاهش دهد. زیرا سبب متعادل شدن سطوح استروژن و پروژسترون می‌شود. همچنین اثرات پیشگیرانه این قرص‌ها تا چند سال پس از مصرف نیز می‌تواند ادامه یابد. لازم به یادآوری است که مشورت با پزشک و آگاهی از اثرات احتمالی قرص‌های ضد بارداری پیش از مصرف، ضروری است.

سخن پایانی

سرطان آندومتر رحم شایعترین سرطان رحم در زنان است که امروزه پیشگیری و درمان آن امکان پذیر می‌باشد. خطر ابتلا به سرطان آندومتر رحم پس از یائسگی افزایش می‌یابد. اما در موارد کمی، علائم آن در بانوان زیر 40 سال هم دیده می‌شود. افرادی‌که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان آندومتر را دارند؛ بهتر است تحت معاینات منظم قرار گیرند.

مطمئنا تشخیص به موقع سرطان آندومتر در مراحل اولیه بیماری؛ امید به زندگی را در بیمار افزایش می‌دهد.

منبع:

https://www.healthline.com

PN:0181