نرمی استخوان در کودکان را “راشیتیسم” یا “ریکتز” نیز می‌گویند که یک اختلال استخوانی است که سبب نرمی، شکنندگی یا ضعیف شدن استخوان‌ها، پاهای پرانتزی و تغییر شکل اندام‌ها می‌شود. نحوه درمان نرمی استخوان وابسته به شدت این بیماری از مصرف مکمل‌های غذایی تا جراحی می‌تواند متفاوت باشد.

“راشیتیسم” در حقیقت  بیماری نرمی استخوان در سنین قبل از بلوغ است که بیشتر به علت کمبود ویتامین  D و تغذیه نامناسب کودک در سنین زیر سه تا پنج سال رخ می‌دهد. در این بیماران ویتامینD ، کلسیم و یا فسفر به اندازه کافی در اختیار بدن برای تولید استخوان قرار نمی‌گیرد و کودک مبتلا به نرمی استخوان می‌گردد.

آیا نرمی استخوان خطرناک است؟

بله. نرمی استخوان یک بیماری خطرناک است. زیرا بروز آن در کودکی می‌تواند با تغییر شکل اندام‌ها سبب نقص حرکتی شود. همچنین در بزرگسالی سبب پوکی استخوان و عوارض ناشی از آن را در پی خواهد داشت.

علائم نرمی استخوان در کودکان

تاخیر در رشد کودک

پاهای پرانتزی و تغییر شکل در اندام‌ها

ضعف استخوان‌های ناحیه لگن، ستون فقرات و پاها همراه با درد

بروز اختلال در دندان‌های کودک از قبیل تاخیر در رویش دندان‌ها و پوسیدگی و کرم خوردگی دندان‌ها

علل نرمی استخوان در کودکان چیست؟

در درمان بیماری نرمی استخوان اندازه‌گیری میزان ویتامینD موجود در بدن ضروری است. زیرا کمبود ویتامین D، علت اصلی نرمی استخوان در نوزادان است. همچنین سابقه خانوادگی نرمی استخوان نیز تاثیرگذار است. ویتامین  Dبه استخوان‌ها کمک می‌کند تا کلسیم و فسفر موجود در غذا را جذب کنند. زمانی که کودک، ویتامین D کافی دریافت نمی‌کند؛ استخوان‌ها به اندازه کافی مواد مغذی را که بر روی استحکام استخوان موثر هستند؛ جذب نخواهد کرد.

نرمی استخوان چه گروهی از کودکان را بیشتر تهدید می‌کند؟

کودکان 6 تا 24 ماهه در بالاترین خطر ابتلا به بیماری نرمی استخوان در نوزادان قراردارند. زیرا در این دوره استخوان‌هایشان به سرعت در حال رشد است. همچنین اگر کودک شما شرایط زیر را داشته باشد بیشتر در خطر قرار دارد:

کودکانی که پوست تیره دارند.

مصرف شیر مادر بدون استفاده از مکمل ویتامین D.

کمبود مصرف غذاهایی که حاوی ویتامینD، فسفر و کلسیم هستند.

عدم قرارگرفتن در معرض نور خورشید. ویتامین Dدر پوست بدن انسان و با کمک نور مستقیم خورشید ساخته می‌شود. پس تابش ناکافی نور خورشید می‌تواند زمینه‌ساز نرمی استخوان و راشیتیسم باشد.

نرمی استخوان در کودکان چگونه توسط پزشک تشخیص داده ‌می‌شود؟

پزشک، سوالاتی در مورد سابقه خانوادگی نرمی استخوان و همچنین رژیم غذایی کودک از شما می‌پرسد. همچنین از کودک آزمایش‌های مورد نیاز گرفته شده و معاینات فیزیکی نیز انجام می‌شود. آزمایش خون، رادیولوژی از استخوان پا و بازو می‌تواند در تشخیص نرمی استخوان کمک کننده باشد.

پیشگیری از نرمی استخوان در نوزادان، ناشی از کمبود مواد مغذی

بهترین درمان نرمی استخوان پیشگیری از بروز این بیماری است. بنابراین ضروری است که از میزان مصرف لازم ویتامینD  و کلسیم توسط کودک اطمینان حاصل شود.

اگر کودک از شیر مادر استفاده می‌کند؛ حتما پزشک او برای کودک مکمل ویتامینD  تجویز خواهد کرد. زیرا هرچند که مادر یک رژیم غذایی دوران شیردهی مناسب نیز داشته باشد؛ از آن‌جا که شیر مادر حاوی مقدار بسیار کمی ویتامین D است که این مطلب مصرف مکمل ویتامین D را برای نوزاد ضروری می‌کند. همچنین اگر نوزاد شما مقدار کمی شیرخشک نیز به همراه شیر مادر مصرف می‌کند؛ کافی نیست و  باز هم نیاز به مکمل ویتامین D خواهد داشت.

 اگر کودک بزرگتری دارید که نرمی استخوان دارد او را با مکمل ویتامینD  و غذاهای مغذی مانند صبحانه با غلات یا سرلاک و آب مرکبات تغذیه کنید. غذاهای سرشار از کلسیم مانند شیر، پنیر و سبزیجات تازه نیز مفید می‌باشند. فیتولند توصیه می‌کند از دادن هر نوع مکمل ویتامین بدون تجویز پزشک به کودک خودداری کنید.

همچنین پزشک به شما توصیه می‌کند که برای درمان نرمی استخوان، نوزاد حتما چند ساعت در روز در آفتاب قرار بگیرد. اما باید از قرار دادن نوزاد در معرض نور مستقیم آفتاب خودداری شود.

آیا نرمی استخوان درمان قطعی دارد؟

پاسخ به این پرسش و نوع درمان نرمی استخوان بستگی به نوع نرمی استخوان در کودک دارد. بیماری نرمی استخوان ناشی از کمبود مواد مغذی با مصرف ویتامین D و کلسیم برطرف می‌شود. به دنبال آن درد استخوان‌ها و ضعف عضلانی چند هفته بعد از درمان نرمی استخوان بهبود می‌یابد.

 در صورتی‌که نرمی استخوان در کودکان، باعث تغییر شکل استخوان‌ها شود؛ تنها راه درمان استفاده از آتل یا جراحی است.

سخن پایانی

نرمی استخوان در کودکان یا “راشیتیسم” یا “ریکتز” ، نرمی استخوان قبل از دوران بلوغ است که بیشتر به علت تغذیه نادرست و یا عدم مواجهه کافی با نور خورشید در کودک اتفاق می‌افتد. تا زمانی‌که استخوان به علت نرمی استخوان تغییر شکل پیدا نکرده باشد، به کمک مصرف ویتامین D و قرار گرفتن در معرض نور خورشید به راحتی درمان می‌شود. اگر شروع درمان نرمی استخوان  بعد از تغییر شکل استخوان باشد؛ متاسفانه بسیار پر هزینه و حتی نیازمند جراحی است.

منبع:

https://familydoctor.org

PN:0079