اسهال زمستانی نوعی اسهال ویروسی است که در زمستان شایع می‌‏باشد و مهمترین نشانه آن اسهال شدید می‌باشد. بهترین درمان اسهال زمستانی در قدم اول پیشگیری،‌ رعایت بهداشت عمومی و دوری از محیط‌های آلوده می‌باشد. عامل بیماری‌زا، نوروویروس‏ ها هستند. اسهال ویروسی ناشی از نوروویروس ها عاملی است برای بروز اسهال و استفراغ در زمستان. اسهال زمستانی، معمولا یک شروع ناگهانی و پر سر و صدا دارد ولی اگر درمان اسهال زمستانی به موقع صورت پذیرد، بهبودی سریع اتفاق خواهد افتاد. در این مقاله فیتولند اطلاعاتی در مورد نوروویروس ‏ها ، راه‌های انتقال آن‏‌ها، چگونگی پیشگیری، اسهال و استفراغ ناشی از نوروویروس‏ ها و درمان اسهال زمستانی در اختیار شما قرار خواهد داد.

نوروویروس، ویروسی بسیار مسری است که می‏تواند از طریق مکان‏‌های عمومی، کلاس‏‌های درس و فضاهای شلوغ به افراد منتقل شود و می‌‏تواند با علائمی مانند درد معده، گاستروانتریت (اسهال و استفراغ) همراه باشد. این ویروس به راحتی از طریق غذا و نوشیدنی منتقل شده و سلامت افراد را تحت تاثیر قرار می‌‏دهد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‏‌ها تخمین زده است سالانه نیمی از بیماری‏‌ها از طریق غذا انتقال پیدا می‏‌کنند.

نوروویروس‏ چیست

تصور می‌‏شود که در سراسر جهان، شایع‏ترین علت اسهال شدید و استفراغ ، نوروویروس‏ ها باشند. در ایالات متحده امریکا، این ویروس‏‌ها به طور متوسط باعث 19 میلیون تا 21 میلیون اسهال شدید در سال می‌‏شوند. نوروویروس در اصل به نام “نوروواک” نامیده می‏شد. “نوروواک” اسم شهری است که اولین شیوع در سال 1972 در آن‏جا اتفاق افتاده است. از آن‏جا که انواع مختلفی از نوروویروس‏ ها وجود دارند، قرار گرفتن در معرض یک نوع، ممکن است شما را از انواع دیگر محافظت نکند.

ادوارد‏گیداس یک پزشک متخصص اطفال در کلینیک کلیوند می‏گوید، این ویروس‏‌ها می‏‌توانند در تمام طول سال به بدن حمله کنند ولی شیوع آن‏ها در زمستان بسیار بیشتر است. ( نوروویروس‏ ها را در واقع به نوعی، عامل استفراغ زمستانی یا اسهال زمستانی می‌‏شناسند). اگر شما به این ویروس مبتلا شوید، یک تا سه روز درگیر آن خواهید بود که معمولا با شروعی ناگهانی و بازیابی سریع همراه می‏‌باشد. نوروویروس، ویروسی مزاحم است اما خیلی وحشتناک نیست و اکثر مردم به خوبی با آن کنار می‏آیند. گاهی اوقات نوروویروس ‏ها را به عنوان یک مسمومیت غذایی می‌‏شناسند. چرا که آن‏‌ها می‌‏توانند از طریق مواد غذایی که با ویروس آلوده شده‌‏اند، منتقل شوند. هرچند که این ویروس‌ها فقط هم از طریق غذای آلوده منتقل نمی‌‏شوند.

آیا نوروویروس نوعی ویروس آنفلوانزای معده است؟

نوروویروس به آنفلوانزا مربوط نیست. آنفلوانزا عفونت سیستم تنفسی است که باعث تب، لرز و درد می‏‌شود. در واقع چیزی به عنوان آنفلوانزا معده وجود ندارد. این یک اصطلاح است، برای اینکه افراد به پیشگیری از این ویروس تشویق شوند. چرا که سردرگمی در مورد این بیماری می‌‏تواند عواقب جدی را به‏ دنبال داشته باشد. همچنین گاهی اوقات افراد نمی‏‌خواهند بگویند که آنفلوانزا دارند، می‏‌گویند در حال حاضر به آنفلوانزا معده مبتلا شده‌‏ام.

چه عواملی باعث عفونت با نوروویروس‏ ها می‏‌شود؟

افراد با خوردن غذاهای آلوده و نوشیدن نوشیدنی‏ های آلوده، به نوروویروس‏ ها مبتلا می‏‌شوند. صدف خام یا نپخته، میوه و سبزیجات خام نیز در شیوع برخی از این ویروس ‏ها دخیل می‌‏باشند و در نتیجه منجر به بروز اسهال زمستانی یا اسهال ویروسی می‏‌شود. شما همچنین اگر شیئ یا سطحی که با ویروس آلوده شده است را لمس کرده و سپس بینی، دهان، یا چشم خود را لمس کنید، می‏‌توانید ویروس را به بدن خود انتقال دهید حتی اگر به مقدار کمی در معرض ویروس قرار بگیرید، به آن مبتلا می‌‏شوید.

نوروویروس‏ ها در مکان‏‌های عمومی و سرپوشیده مانند رستوران‏‌ها، مراکز مراقبت روزانه و خانه سالمندان بیشتر و بهتر رشد می‏‌کنند، نوروویروس‏ها بسیار مسری می‏باشند. آن‌ها می‏‌توانند در دمای بالا در آب و بر روی سطوح زنده بمانند، زندگی کنند و منجر به بروز اسهال و استفراغ در فرد شوند. این ویروس می‏‌تواند به سرعت از طریق مواد غذایی یا استفاده از ظروف غذایی مشترک، دست دادن و یا دیگر راه‏‌های تماس، از فردی به فرد دیگر منتقل شود.

این ویروس می‌‏تواند از طریق هوا و سطوح آلوده به ویروس به افراد دیگر انتقال یابد. علاوه‏ بر این، یکی دیگر از راه ‏های انتقال این ویروس، از طریق مدفوع می‌‏باشد. به این معنی که اگر کسی بعد از دستشویی رفتن دست خود را به طور کامل و صحیح نشوید، می‌‏تواند ویروس را انتقال دهد. همچنین اگر بچه‌‏ای به این ویروس مبتلا باشد، وجود پوشک کثیف در محیط می‏‌تواند این ویروس را منتقل کند و افراد دیگر دچار اسهال ویروسی شوند.

کودکان خردسال، سالمندان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر مستعد ابتلا به نوروویروس‏ها می‏‌باشند. انتقال ویروس به سختی می‏‌تواند کنترل شود، چرا که این ویروس بسیار مسری بوده و قبل از اینکه علائم آن در فرد ظاهر شود می‌‏تواند آن را انتقال دهد. به عبارتی شما می‏‌توانید ناقل این ویروس باشید، حتی قبل از اینکه خودتان متوجه شوید که بیمار هستید. اگر یک یا دو دانش ‏آموز در مدرسه به این ویروس آلوده شوند، این ویروس می‏‌تواند همه‏ هم‏کلاسی‏‌ها را مبتلا کند و سپس به بچه‏‌های کلاس‏های دیگر انتقال یابد. این موضوع در یک خانواده هم صدق می‏کند که اگر یک نفر به این ویروس مبتلا شود، می‏تواند به همه اعضای خانواده انتقال یابد.

علائم عفونت نوروویروس و اسهال زمستانی چیست؟

اگر شما به عفونت نوروویروس مبتلا شوید، در طی یک یا دو روز بعد از قرار گرفتن در معرض نوروویروس و مبتلا شدن به آن،کم‏کم علائم آن را در خود مشاهده می‏کنید. از علائم معمول و رایج آن می‏توان تهوع، استفراغ (اغلب در کودکان)، اسهال شدید آبکی (اغلب در بزرگسالان) و درد معده را نام برد.

سایر علائم نوروویروس ‏ها عبارتند از:

تب خفیف

لرز

سر درد

درد‏های عضلانی

خستگی

بسیاری از این علائم می‏‌تواند خیلی جدی نباشد، اما اسهال شدید و استفراغ باعث می‌‏شود آب بدن دفع شده و بدن دچار کم آبی شود. توجه داشته باشید بدن کودکان و سالمندان به دنبال اسهال و استفراغ، بیشتر مستعد ابتلا به کم ‏آبی و سوء‏تغذیه می‏‌باشند. اگر شما علائم نوروویروس و اسهال زمستانی را مشاهده کردید، برای درمان اسهال زمستانی حتما به پزشک مراجعه کنید.

درمان اسهال زمستانی

نوروویروس‏ها نیز مانند سایر ویروس‏‌ها، به آنت ی‏بیوتیک‏ هایی که برای کشتن باکتری‏ها طراحی شده‏‌اند، پاسخ نمی‏‌دهند. معمولا هیچ داروی ضد ویروسی برای درمان نوروویروس‏ ها یا درمان اسهال زمستانی وجود ندارد و بیماری باید در طی چند روز دوره‏ خود را طی کند. اکثر مردم در این دوره مشکلات خیلی حادی ندارند. در این مدت برای جلوگیری از کم ‏آبی بدن، باید از مایعات به خصوص آب و آب‏میوه طبیعی به مقدار فراوان استفاده کنید. خصوصا برای کودکان که جایگزین مایعات و الکترولیت‏ های از دست‌‏رفته‏ بدنشان شود. علاوه‏ بر این از نوشیدنی‏‌های شیرین خودداری کنید، چرا که باعث اسهال شدید می‌‏شود. همچنین مصرف الکل و نوشیدنی‏‌های کافئین‏ دار، باعث می‏‌شود بدن شما به آب بیشتری نیاز پیدا کند. رعایت این موارد به درمان اسهال زمستانی کمک می‏‌کنند.

علائم کم‏‌آبی بدن

علائم کم آبی بدن، داشتن سرگیجه زمانی که ایستاده هستید، خشکی دهان و ادرار کم می‌‏باشد. همچنین کودکانی که دچار کم‏ آبی می‏‌شوند، ممکن است به طور غیر منتظره‌‏ای خواب‏ آلود و یا بی‏تابی و گریه کنند در حالی که اشکی تولید نمی‌‏شود. برخی از افراد به حدی بی‏حال می‏‌شوند که نمی‏‌توانند فعالیتی انجام دهند و این نشان دهنده‏ کم‏ آبی شدید بدن بوده و تعادل الکترولیت‏‌ها در بدن به خطر می‌‏افتد و فرد باید به پزشک مراجعه کند.

کم آبی شدید یک اورژانس پزشکی است و فرد در این حالت برای درمان اسهال زمستانی به مراقبت‏‌های پزشکی نیاز دارد و گاهی اوقات برای درمان کم‏آبی شدید نیاز به تزریق وریدی وجود دارد.

زمان لازم برای سرایت اسهال زمستانی و نوروویروس ‏ها

در حالی‏که این ویروس تا 8 هفته می‏‌تواند در بدن شما باقی بماند اما در طول زمان، علائم آن کمتر و کمتر خواهد شد. شما می‏‌توانید بعد از 48 ساعت از زمانی که دیگر علائمی از بیماری را نداشتید، به کار یا مدرسه خود بازگردید. همچنین به آشپزها و کسانی‏‌که به آن‏‌ها کمک می‏‌کنند و با مواد غذایی سر و کار دارند، توصیه می‏‌شود حداقل تا 72 ساعت بعد از زمانی‏‌که علائمی نداشتند صبر کنند، سپس به محل کار خود برگردند. همچنین فیتولند به پدر و مادرها توصیه می‏‌کند چنان‌چه فرزند شما پس از 48 ساعت هم‏چنان خسته است و سرحال نیست، برای یکی، دو روز دیگر او را در خانه نگه دارید تا حالش بهتر شود. چرا که زمانی‌که شما مریض هستید، مقاومت بدن شما پایین است و شانس بیشتری دارید تا به بیماری دیگری نیز مبتلا شوید.

چه زمانی باید با پزشک تماس گرفته یا مراجعه کنید؟

در اکثر موارد پس از 1 تا 3 روز شما بهتر خواهید شد، اما اگر بعد از 3 روز شما هم‏چنان علائم اسهال زمستانی را داشتید، با مطب پزشک خود تماس بگیرید. توجه داشته باشید که گاهی اوقات با بروز تب و قبل از شروع سایر علائم با توجه به سرد بودن هوا و شیوع سرماخوردگی، بیماران به اشتباه فکر می‌کنند به سرماخوردگی مبتلا شده‌اند. فیتولند به شما توصیه می‏‌کند به علائم کم‏ آبی در بدن خود توجه کنید، چرا که ممکن است نیاز به مراجعه حضوری به پزشک داشته باشید. علاوه بر این، در مواردی نادر استفراغ شما می‌‏تواند به معنای چیزی جدی‏ تر از نوروویروس باشد. اگر استفراغ شما سبز یا زرد است، می‏‌تواند نشانه‏‌ای از انسداد روده باشد که در این صورت حتما به پزشک مراجعه کنید.

چگونه می‏‌توان از عفونت‏‌های نوروویروس جلوگیری کرد؟

بهداشت خوب، کلیدی بسیار مهم برای جلوگیری از یک عفونت نوروویروسی و اسهال ویروسی می‏باشد، مخصوصا زمانی که شما در ارتباط نزدیک با دیگر افراد می‌‏باشید.

حتما دست‌‏های خود را با آب و صابون و حداقل به مدت 20 ثانیه بشویید، مخصوصا بعد از رفتن به دستشویی یا تعویض پوشک بچه، قبل از اینکه غذا را آماده کنید و یا قبل از غذا خوردن شستن دست‏‌ها را فراموش نکنید. به یاد داشته باشید پاک کننده‌‏های الکلی نمی‏‌توانند مانند آب و صابون موثر باشند.

هرگونه وسیله آلوده را با دقت از محیط دور کنید. ( مانند پوشک کثیف )

میوه‏‌ها و سبزیجات خام را خوب بشویید. صدف و دیگر سخت پوستان را قبل از خوردن، خوب بپزید.

هرگاه پس از اینکه متوجه شدید فردی بیمار است، تمامی سطوح را با مخلوطی از مواد شوینده و سفید کننده‏‌های حاوی کلر، ضد عفونی و تمیز کنید.

اگر شما مبتلا به نوروویروس و اسهال ویروسی شده‏‌اید، بهتر است حداقل 2 تا 3 روز پس از بهتر شدن آشپزی نکنید. همچنین اگر می‌‏دانید غذایی توسط شخص بیمار تهیه شده است، از خوردن آن صرف نظر کنید.

سخن پایانی

توجه داشته باشید که اغلب اسهال و استفراغ در فصل سرد ناشی از اسهال ویروسی و اسهال زمستانی است. بهترین درمان اسهال زمستانی مراقبت و پیشگیری از مبتلا شدن به آن از طریق رعایت نکات بهداشتی و دوری از محیط‌های آلوده می‌باشد. در صورت ابتلا به اسهال زمستانی، جهت اطمینان خاطر از نوع بیماری، حتما به مراکز درمانی مراجعه کنید. تا زمانیکه اسهال، شدید نباشد، درمان اسهال زمستانی از طریق درمان حمایتی با مصرف مایعات فراوان و استراحت کافی امکان‌پذیر است. اما در صورت بروز اسهال شدید و طولانی شدن آن، مراجعه به پزشک و انجام درمان های وریدی مورد نیاز خواهد بود.

منابع :

https://www.webmd.com

PN:0247