گرفتگی عضلات پا در بارداری مشکل شایع بیش از یک سوم بانوان می‌باشد. ورم، درد و گرفتگی پا در بارداری، به ویژه در سه‌ماهه سوم حاملگی مشاهده می‌شود. این عارضه ممکن است در طی روز هم اتفاق بیافتد. اما اغلب شب‌ها در زمان خواب رخ داده و مادران باردار را از خواب بیدار می‌کند. علت دقیق بروز گرفتگی عضلات پا در دوران بارداری نامشخص است و ترکیبی از عوامل مختلف منجر به بروز آن خواهد شد.

فیتولند در پاسخ به پرسش رایج با گرفتگی عضلات پا در بارداری چه کنیم، ابتدا به بررسی علل این عارضه و سپس روش‌های پیشگیری و درمان آن می‌پردازد.

علل گرفتگی عضلات پا در دوران بارداری

• افزایش وزن، یکی از علل بروز این عارضه است. افزایش وزن در دوران حاملگی باعث می‌شود که عضلات پا از حمل وزن اضافی خسته شوند.
• گرفتگی کشاله ران در بارداری می‌تواند به دنبال تورم پاها، ناشی از تجمع مایع به وجود آید. چنین وضعیتی تحت عنوان “اِدِم” شناخته می‌شود. (ِادِم پاها اغلب در دوران حاملگی به دنبال بزرگ شدن رحم در این دوره به وجود می‌آید. فشار رحم به اندام‌ها و عروق افزایش یافته و خون با سرعت کمتری از پاها به قلب باز می‌گردد و درنتیجه پاها ورم می‌کنند.)
• رشد جنین در دوران بارداری بر روی رگ‌های اصلی پا فشار آورده و سبب گرفتگی پاها می‌شود. این عارضه در زمانی که مادر به پشت دراز می‌کشد؛ شایع‌تر است.
• هورمون پروژسترون نیز که در طی دوران بارداری افزایش پیدا می‌کند، بر روی انقباض عضلات پا اثر گذاشته و می‌تواند باعث بروز گرفتگی عضلات پا شود.
• برخی مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهند که کمبود مواد مغذی خاص ممکن است؛ موجب بروز این عارضه و یا شدیدتر شدن آن شود.

   البته توجه داشته باشید که با تولد نوزاد، گرفتگی عضلات در بارداری از بین می‌رود. در ادامه با روش‌های پیشگیری و درمان گرفتگی عضله پا آشنا می‌شویم.

روش‌های پیشگیری و بهبود گرفتگی عضلات پا در دوران بارداری

متأسفانه هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از بروز این عارضه نیست. با این حال در طول روز و یا زمانی که گرفتگی عضلات پا  صورت می‌گیرد، انجام برخی از این اقدامات ساده و عملی ممکن است به رفع آن کمک نماید.

• روزانه 8 لیوان آب بنوشید.
• تمرین‌های کشش عضلانی را روزانه انجام دهید.
• چرخش مچ پاها در زمان صرف غذا یا تماشای تلویزیون را داشته باشید.
• از ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت، به صورتی که پاهایتان را روی هم انداخته‌اید؛ خودداری نمایید.
• درصورتی که از پیاده‌روی منع نشده‌اید؛ قدم زدن روزانه را فراموش نکنید.
• حمام کردن با آب گرم قبل از خواب
• به پهلوی چپ دراز بکشید تا جریان خون بهتر به پاها برسد.
• قرار دادن بالش زیر پاها هنگام خواب
• مصرف مکمل منیزیوم
• مصرف مولتی‌ویتامین
• ماساژ عضله درگیر و گرم کردن آن با کیسه آب گرم در زمان گرفتگی عضله
• هنگام گرفتگی عضلات پا در دوران بارداری، بلافاصله عضلات پشت ساق پا را بکشید (برای این کار ابتدا پاهایتان را صاف کرده و آرام‌آرام انگشتان را به‌طرف ساق پا خم نمایید. این کار ممکن است در ابتدا کمی دردناک به نظر برسد؛ ولی کم‌کم گرفتگی را از بین می‌برد.)
• راه رفتن با پاشنه پا یا ایستادن روی پاشنه پا برای مدت کوتاه بعد از گرفتگی عضله

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

به‌طور معمول گرفتگی پا در بارداری، نشان دهنده مشکل جدی نیست. اما درصورتی‌که بروز این عارضه در دوران حاملگی متداوم بود و به هیچ عنوان قطع نشد، همچنین تورم و اِدِم پا افزایش پیدا کرد و با قرمزی و گرمی در پاها همراه شد؛ لازم است که به پزشک مراجعه نمایید.

توصیه ورزشی دوران بارداری

1. در فاصله حدوداً 50 سانتی‌متر از دیوار بایستید.

2. بازوی خود را کشیده و به جلو خم شوید تا دیوار را لمس کنید. اما کف‌پای خود را بر زمین نگه‌دارید.

3. سپس بدن خود را به سمت جلو متمایل نموده و 10 ثانیه ادامه دهید. سپس 5 ثانیه استراحت کرده و مجدد به دیوار فشار آورید. این تمرین را 3 بار تکرار نمایید.

4. تمرین مذکور را سه بار در روز (یک‌بار قبل از خواب) انجام دهید.

سخن پایانی

گرفتگی عضلات پا در بارداری امری رایج میان مادران است. علل مختلفی همچون افزایش وزن در این دوران منجر به بروز درد و گرفتگی عضلات پا می‌شود. با ایجاد تغییرات کوچکی همچون قرار دادن بالش زیر پا هنگام خواب، نوشیدن آب کافی، ماساژ عضله درگیر و گرم نگه‌داشتن آن و …. به بهبود سریع‌تر گرفتگی عضلات پا در دوران بارداری کمک کرد. همچنین اگر پزشک متخصص شما را از پیاده‌روی منع نکرده است؛ روزانه مدت کوتاهی راه بروید.

منبع:

babycenter.com

PN:0050