علائم و عوارض سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست ؟ سندروم PCOS

علت سندروم تخمدان پلی کیستیک چیست ؟ علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست و چه عوارضی دارد؟ PCOS یا همان سندروم تخمدان پلی کیستیک به اختلالات هورمون های جنسی زنان گفته می‌شود. توجه به علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک و درمان این عارضه ضروری بوده و یکی از موضوعات مهم برای بانوان می‌باشد. در این زنان هورمون‌های مردانه، افزایش می‌یابند. عدم تعادل هورمون در این افراد، باعث می‌شود مشکلاتی در قاعدگی این بیماران و نیز باردار شدن آنها ایجاد شود. ضمن انکه PCOS موجب بروز طاسی و نیز افزایش رشد مو‌های زاید(هیرسوتیسم) می‌گردد. بنابراین درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک را جدی بگیرید.

نکته مهم این است که متاسفانه این سندروم در درازمدت می تواند در ایجاد دیابت و بیماری های قلبی عروقی موثر باشد. نکته جالب اینکه، قرص های کنترل قند و دیابت می‌توانند به رفع عدم تعادل هورمون و بهبود علائم سندورم تخمدان پلی کیستیک، کمک کنند. در این مقاله با نگاهی اجمالی به علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، به اثر آن بر بدن و چگونگی درمان آن می پردازیم.

سندروم تخمدان پلی کیستیک چیست ؟

سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ، نوعی بیماری است که در اثر عدم تعادل هورمون های جنسی، زنان را دچار یکسری اختلالات می نماید. این سندروم معمولا در زنان در سنین باروری ( 15 تا 44 سال ) اتفاق می‌افتد. بسیاری از مبتلایان به این سندروم، از بیماری خود اطلاعی ندارند در یک مطالعه صورت گرفته روی بانوان، حدود70 درصد زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)،  از بیماری خود بی اطلاع بودند.

در بدن زنان، تخمدان ها، هورمون های جنسی نظیر استروژن و پروژسترون را ترشح می کنند، این هورمون ها، مسئول تنظیم سیکل قاعدگی هستند. همچنین تخمدان ها، مقداری هورمون های مردانه به نام آندروژن ها را نیز تولید می نمایند.

از طرفی هورمون محرک فولیکولی (FSH) و هورمون لوتئینی کننده (LH) روند تخمک گذاری (آزاد شدن تخمک از تخمدان ها) را تنظیم می نمایند. هورمون محرک فولیکولی، تخمدان ها را برای تولید فولیکول تحریک می نماید و سپس هورمون لوتئینی کننده، تخمدان را برای آزاد سازی تخمک بالغ تحریک می کند. با توجه به تغییرات هورمونی در مبتلایان به سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، آزاد شدن تخمک از فولیکول، دچار اختلال  می شود.

تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک

سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ، معمولا با سه شاخص کلی شناخته می شود که تخمدان‌ها و روند تخمک گذاری را تحت تاثیر خود قرار می دهند. این سه شاخص عبارتند از :

وجود کیست های متعدد در تخمدان ها

افزایش سطح هورمون های مردانه

سیکل های قاعدگی نامنظم

به طور طبیعی، تعداد زیادی فولیکول در تخمدان ها وجود دارد که هر فولیکول حاوی تخمک نابالغ است. به دنبال عدم تخمک گذاری در سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ، فولیکول حاوی تخمک نابالغ، به شکل کیسه های کوچک و پر از مایع در داخل تخمدان رها می‌شوند.

سطح هورمون هایی نظیر استروژن، پروژسترون، هورمون محرک فولیکولی (FSH) و هورمون لوتئینی کننده (LH)، تغییر پیدا کرده و سطح آندروژن ها افزایش می یابد.

علت سندروم تخمدان پلی کیستیک چیست ؟

علت دقیق سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ، به درستی شناخته نشده است. برخی معتقدند، افزایش سطح آندروژن ها مانع از تولید هورمون های جنسی زنانه و تخمک گذاری می شود.

ژن ها، مقاومت به انسولین و التهاب، از جمله مواردی هستند که در افزایش تولید آندروژن ها در بدن زنان،‌ نقش دارند.

70 درصد از زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، دارای مقاومت نسبت به انسولین هستند، به این معنی که سلول های آن‌ها نمی‌توانند به درستی از انسولین استفاده کنند در نتیجه تقاضای بدن برای انسولین افزایش می‌یابد. به دنبال این تقاضای کاذب، پانکراس، انسولین بیشتری برای جبران تولید می کند. انسولین اضافی منجر به تولید هورمونهای مردانه می‌شود.

 علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک PCOS

سیکل های قاعدگی نامنظم

عدم تخمک گذاری مانع از ریزش دیواره های رحم و خونریزی ماهانه در زنان می شود. برخی از زنان مبتلا به این سندروم کمتر از 8 عادت ماهانه را، در سال تجربه می نمایند.

خونریزی شدید در عادت ماهانه

هیرسوتیم یا رشد موهای زاید از علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک

بیش از 70 درصد زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، درگیر رشد مو‌های زائد در صورت و بدن می شوند. این مو‌ها می‌توانند در روی شکم، سینه و حتی پشت آنها رشد نمایند. رشد موهای زائد در بدن “هیرسوتیسم” نامیده می‌شود.

آکنه یا جوش های پوستی

افزایش هورمون های مردانه در زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، سبب می‌شود پوست آنها چرب تر از حالت عادی شود. چربی پوست شرایط مناسب برای ایجاد آکنه (جوش) را فراهم می‌کند. این جوشها در صورت، سینه و پشت بیمار مشاهده می گردند و می‌تواند از علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک باشد

افزایش وزن

تقریبا حدود 80 درصد زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، اضافه وزن دارند و مبتلا به چاقی هستند و لازم است راه‌های کنترل و کاهش وزن را در برنامه خود قرار دهند.

طاسی مدل مردانه

برخی از زنان مبتلا به PCOS، دچار ریزش مو با الگوی مردانه می‌شوند. در ابتدا مو‌های سر این زنان نازک می‌شود و در نهایت دچار ریزش می‌شوند. شکل این ریزش مو، اغلب شبیه به ریزش مو در مردان است.

تیرگی پوست

در زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، بخش‌های چین خورده پوست، تیره تر از مناطق دیگر پوست می‌گردند. این تیرگی پوست بیشتر در گردن، زیر سینه‌ها، ناحیهتناسلی و کشاله ران دیده می‌شود.

سردرد از علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک

تغییرات هورمونی ناشی از سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، در برخی از زنان، باعث بروز سردرد می‌شوند.

عوارض سندروم تخمدان پلی کیستیک PCOS

ناباروری

سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، چرخه طبیعی قاعدگی را قطع می کند و احتمال بروز بارداری را سخت تر می‌نماید. معمولا  70 تا 80 درصد زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک، به دلیل عدم تخمک گذاری، ناباروری را تجربه می کنند.

سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، می تواند خطر عوارض حاملگی را نیز، افزایش دهد. به عنوان مثال، احتمال زایمان زودرس و تولد نوزاد نارس در این افراد دو برابر بیشتر از زنانی است که به سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، مبتلا نیستند. همچنین این بیماران بیشتر در معرض سقط جنین، فشار خون بالا در حاملگی و دیابت حاملگی قرار دارند .

با این حال، زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، می توانند با استفاده از روش های درمانی ناباروری که، تخمک گذاری را بهبود می بخشند، باردار شوند. این بیماران با کاهش وزن و کاهش سطح قند خون می توانند احتمال ایجاد بارداری سالم و بدون عارضه، در دوران حاملگی را هم، برای خود فراهم آورند.

سندروم متابولیک

80 % زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک، چاق هستند یا اضافه وزن دارند. چاقی، احتمال افزایش قند خون، افزایش فشار خون، افزایش کلسترول بد (LDL) و کاهش کلسترول خوب خون (HDL) که از شاخص های “سندروم متابولیک” هستند را در این افراد افزایش می دهد. سندروم متابولیک احتمال ابتلا به بیماری هایی نظیر، دیابت و سکته قلبی را افزایش می دهد.

آپنه یا قطع تنفس در خواب

احتمال “آپنه” یا قطع تنفس در خواب در زنان چاق مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک 10-5 برابر بیشتر از سایر زنان است.

سرطان آندومتر رحم از عوارض سندروم تخمدان پلی کیستیک

“آندومتر”، داخلی ترین لایه رحم می باشد که بافت آن با شروع سیکل ماهیانه شروع به ریزش کرده و پس از اتمام دوره مجدد رشد می کند. عدم تخمک‌گذاری و عدم ریزش دیواره های رحم، باعث ضخیم شدن آندومتر رحم شده که احتمال سرطان آندومتر رحم را افزایش می دهد.

افسردگی

تغییرات هورمونی در زنان مبتلا به این سندروم، احتمال افسردگی و اختلالات اضطرابی را در آنها افزایش می دهد.

استفاده از قرص های ضد بارداری جهت تنظیم تخمک گذاری و کاهش احتمال سرطان آندومتر رحم، داروی متفورمین جهت بهبود مقاومت به انسولین و کنترل دیابت نوع 2، داروی کلومیفن برای درمان ناباروری، درمانهای طبیعی در سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و در موارد حاد، جراحی برای درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) به کار می رود.

منبع :

https://www.healthline.com

PN:0071