هایپر تری گلیسیرید یا همان میزان تری گلیسیرید بالا در خون، میتواند باعث ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی ، سکته قلبی و سکته مغزی شود. شایعترین دلایل تری گلیسرید بالا چاقی، دیابت نوع 2 و سندرم متابولیک میباشد. تری گلیسیرید بر اثر رژیم غذایی ناسالم در خون ایجاد میشود. علاوه بر این، بدن نیز جهت تامین انرژی مورد نیاز، مقداری تری گلیسیرید تولید میکند.
در نتیجه اگر مجموع آنها بیشتر از میزان مصرف باشد، مشکلات فوق ایجاد میشود. البته تناسب اندام، فعالیت بدنی مناسب و رژیم غذایی سالم این خطرات را کاهش میدهد. در مقاله زیر فیتولند به بررسی دلایل و علائم تری گلیسرید بالا و عوارض تری گلیسرید میپردازد.
هایپر تری گلیسرید و عوارض تری گلیسرید بالا
هایپر تریگلیسرید به سطح بالای تری گلیسرید (نوعی چربی) در جریان خون اشاره دارد. این شرایط خطر ابتلا به بیماری عروق کرونری را افزایش میدهد. این نوع چربی موجود در عروق خونی از مجموع دریافتی رژیم غذایی و نیز تری گلیسیرید تولیدی بدن به دست میآید. زیرا بدن نیز به عنوان منبع انرژی، تری گلیسیرید تولید می کند. غالبا عواملی مانند چاقی، بیماری دیابت کنترل نشده و سبک زندگی کم تحرک، باعث بالا رفتن این نوع از چربی خون میشود.
میزان مشخصی از تری گلیسرید در خون برای مصرف به عنوان منبع انرژی لازم است. اما وقتی این مقدار افزایش یابد، چربی اضافه در خون، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی ، سکته قلبی و سکته مغزی و سایر مسائل مربوط به سلامتی را افزایش میدهد. اما تریگلیسرید یا همان T.G. بهطور مستقیم باعث انباشته شدن رسوبات چربی در شریانهای خونی نمیشود.
کلسترول موجود در ذرات غنی تری گلیسیرید لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDLs) نامیده میشود. این ذرات ممکن است بر ایجاد پلاکهای خونی بیفزاید. غالباً افراد مبتلا به هایپر تری گلیسرید دارای اختلالات لیپیدی دیگری نیز میباشند. این افراد درگیر فاکتورهای پرخطر مرتبط با بیماریهای قلبی عروقی و سکته مغزی از جمله چاقی و سندرم متابولیک هستند. سندرم متابولیک مجموعهای از عوامل خطر شامل فشارخون بالا، تری گلیسیرید بالا، قند خون بالا، چربی اضافی دور شکمی و میزان غیر طبیعی کلسترول خون است.
بعد از صرف غذا، بدن میزان کالری دریافتی مصرف نشده را به تری گلیسیرول تبدیل میکند. این تریگلیسیرید تولید شده در سلولهای چربی ذخیره میشوند. در بین وعدههای غذایی، برخی از هورمونها برای صرف انرژی بدن مقداری T.G. آزاد میکنند. اگر افراد بهطور مرتب، بیشتر از نیاز بدنشان کالری مصرف کنند، ممکن است دچار عوارض تری گلیسیرید بالا شوند.
شناسایی تری گلیسرید بالا
علائم تری گلیسرید بالا تنها در سطوح بسیار بالا نمایان میشود. در نتیجه بهترین شیوه برای آگاهی از میزان این نوع چربی انجام آزمایش خون است. انجام یک آزمایش خون ساده مشخص میکند که آیا میزان تریگلیسرید موجود در خون در محدوده سلامتی قرار دارد یا نه. اگر سطح این نوع از چربی خون کمتر از 150 میلیگرم در دسیلیتر باشد، تری گلیسرید نرمال یا طبیعی داریم. اما اگر بین 150 تا 199 میلیگرم در دسیلیتر باشد، تری گلیسرید بالا است. محدوده 200 تا 499 میلیگرم در دسیلیتر زیاد وا 500 میلیگرم در دسیلیتر یا بالاتر، بسیار زیاد است.
سایر عوارض تری گلیسرید بالا میتواند افزایش خطر التهاب لوزالمعده یا غده پانکراس باشد. غده پانکراس، جهت کنترل میزان قند خون، انسولین تولید میکند. التهاب لوزالمعده میتواند باعث بروز مشکلاتی در هضم غذا، معده درد، آسیب به لوزالمعده و دیابت گردد.
معمولا سطح تری گلیسرید در خون با افزایش سن، بالا میرود. از دلایل تری گلیسرید بالا ، سبک زندگی ناسالم و یا مصرف برخی داروها میباشد که در ادامه به شرح کاملتر آن میپردازیم:
سبک زندگی:
- اضافه وزن یا چاقی
- مصرف بیش از حد الکل
- عدم فعالیت بدنی
- اختلالات ارثی
- بارداری
- دیابت نوع 2
- سندرم متابولیک
دارویی:
مصرف داروهای زیر میتواند از دلایل تریگلیسرید بالا باشد. لازم است افرادی که از این داروها مصرف میکنند در رعایت سبک زندگی سالم دقت بیشتری داشته و حتما تحت نظر پزشک این داروها را مصرف کنند.
- دیورتیک تیازید (Thiazide diuretics)
- بتا بلاکرها (Beta-blockers)
- مهار کنندههای آنزیمهای پروتئینی برای HIV
- برخی از داروهای کاهش دهنده کلسترول
- استروژن درمانی (Estrogen therapy)
- ایزوترتینوئین برای آکنه (Isotretinoin for acne)
- سرکوب کنندههای سیستم ایمنی (Immunosuppressants)
- کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids)
- برخی از داروهای رفع مشکلات روحی روانی (Some antipsychotics)
دلایل تری گلیسرید بالا
اما از شایعترین دلایل تری گلیسرید بالا میتوان به چاقی، عدم فعالیت بدنی، دیابت نوع 2، سندرم متابولیک و هایپرلیپیدمی خانوادگی اشاره نمود. هایپرلیپیدمی خانوادگی یک بیماری ژنتیکی است که باعث بالا رفتن T.G. و پایین آمدن کلسترول خوبHDL میشود.
غالبا T.G. بالا با سطح HDL پایین همراه است. چرا که وقتی VLDL، تری گلیسیرید خود را آزاد میکند، آنها نیز کلسترول مربوط به HDL را رها میکنند. اگر تری گلیسیرید با سرعت کمتری از سطح خون پاک شود، با این وجود HDL، میزان کمی کلسترول دریافت میکند. بنابراین HDL کم بوده و سطح کلسترول خون همچنان بالا است. سایر دلایل تری گلیسرید بالا شامل کم کاری تیروئید و بیماری کلیوی میباشد.
علائم تری گلیسرید بالا
در صورتی که میزان کلسترول خون بالا باشد، پزشک بهدنبال یافتن و درمان این شرایط است. اما معمولا تا زماني كه میزان هایپر تری گلیسیرید به 1000 تا 2000 ميليگرم در دسيليتر نرسد علائم تری گلیسرید بالا بروز نميكند. در اين مرحله ممکن است نشانه ها و علایم تری گلیسرید بالا شامل موارد زیر باشد:
- درد معده
- تنفس سخت
- از دست دادن حافظه
- جنون
- چربی پلک یا زانتلاسما (Xanthelasmas) : برآمدگی زرد رنگی که در اطراف یا روی پلک ایجاد میشود.
- قوس قرنیه: یک قوس نازک، سفید یا خاکستری رنگ در قسمت بیرونی قرنیه
- زانتوماس (Xanthomas): تودههای زرد رنگ چربی که زیر پوست در قسمت پشت، قفسه سینه ، باسن یا اندامهای انتهایی بدن دیده میشوند.
از جمله عوارض تریگلیسرید بالا ابتلا به مشکلات پانکراتیت است. این مشکل در موارد نادر و برای افرادی رخ میدهد که T.G بسیار بالا دارند. شکم درد شدید، تهوع، استفراغ، تب و از دست دادن اشتها از علائم پانکراتیت می باشد.
سخن پایانی:
عایق بندی و ذخیره انرژی در بافتهای چربی بر عهده تری گلیسرید میباشد. T.G. شکل مهمی از ذخیره چربی بوده که انرژی آن دو برابر بیشتر از کربوهیدارتها است. از جمله عوارض تریگلیسرید بالا میتوان به بیماریهای قلبی عروقی سکته قلبی و سکته مغزی اشاره کرد. مصرف کالری به اندازه، کاهش مصرف شکر و غذاهای فرآوری شده، مصرف چربی های سالم، عدم نوشیدن الکل و ورزش روزانه از راههای کاهش تری گلیسرید بالا یا همان هایپر تری گلیسرید است.
از جمله اصلی ترین دلایل تری گلیسرید بالا نداشتن یک سبک زندگی سالم و تحرک بدنی کافی میباشد. اگر دارای علائم تری گلیسرید بالا هستید به شما توصیه میکنیم تست سنجش سندرم متابولیک را در فیتولند انجام دهید. و برای درمان خود برنامه رژیم غذایی افراد با تریگلیسرید بالا متناسب با شرایط بدنی خود را دریافت کنید.
منابع :
PN:0262
ممنون از مطالب جالبتون
????????????????
ممنون واقعا مطالب جالبی ارائه میدین
خیلی مطلب مفید و خوبی بود. برای پدرم که این مشکل رو داره راهکارهاشو انجام دادم.
بسیار عالی